رُسُل عبدالحمید کاظم، امیر عرفانپرست، اسماعیل تمدن فرد، داود امیر کاشانی، مهدی ایمانی،
دوره ۸، شماره ۰ - ( ۱۲-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: وقتی هومئوستاز گلوکز مختل شود، هیپرگلایسمی حاد و مزمن ممکن است رخ دهد. لینالول یک ترکیب فعال زیستی است که در چند گونه گیاهی وجود دارد. در مطالعه حاضر، ما اثر لینالول را بر روی هیپرگلایسمی و هیپوانسولینمی حاد ایجاد شده توسط تجویز کتامین-گزیلازین بررسی کردیم. برای مشخصشدن مکانیسم از یوهمبین (آنتاگونیست گیرنده آلفا-۲ آدرنرژیک) استفاده شد.
روشها: تزریق داخل صفاقی لینالول (۲/۵، ۱۰ و ۴۰ میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) و یوهمبین (۰/۵ و ۲ میلیگرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) به ترتیب در ۲۵ و ۲۰ دقیقه قبل از القای هیپرگلایسمی حاد انجام شدند. هیپرگلایسمی حاد با تجویز داخل صفاقی مخلوط کتامین (۱۰۰ میلی گرم به ازای وزن بدن) و گزیلازین (۱۰ میلیگرم به ازای وزن بدن) ایجاد شد. سطوح گلوکز خون از دم اندازهگیری شد. بعد از اندازهگیری آخرین سطح گلوکز خون، جهت سنجش انسولین سرم از حیوانات خونگیری به عمل آمد. برای تعیین اثر داروها بر روی تغییرات گلوکز خون و انسولین سرم در حیوانات هوشیار، مقادیر بالای لینالول (۴۰ میلیگرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) و یوهمبین (۲ میلیگرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) بدون تجویز کتامین-گزیلازین تزریق شدند. سطوح زیر منحنی و درصد تغییرات گلوکز در دوره ۱۲۰-۳۰ دقیقه پس از تزریق کتامین-گزیلازین و نیز درصد تغییرات انسولین سرم محاسبه شد.
یافتهها: سطوح گلوکز خون بهطور معنیداری در دقایق ۳۰، ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ پس از تزریق کتامین-گزیلازین افزایش یافت. همچنین، سطح انسولین سرم در حیوانات دریافتکننده کتامین-گزیلازین کاهش یافت. لینالول (۱۰ و ۴۰ میلیگرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) و یوهمبین (۲ میلیگرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) هیپرگلایسمی و هیپوانسولینمی حاد را مهار کردند. بعلاوه، تزریق توام مقادیر غیر موثر لینالول (۵/۲ میلیگرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) و یوهمبین (۰/۵ میلیگرم به ازای کیلوگرم وزن بدن) بهطور معنیداری از هیپرگلایسمی و هیپوانسولینمی جلوگیری کرد. در حیوانات هوشیار، تفاوت معنیداری بین گروههای دریافتکننده حامل و مقادیر بالای لینالول و یوهیمبین مشاهده نشد.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که لینالول میتواند در مدل هیپرگلایسمی حاد سطح گلوکز خون را کاهش و سطح انسولین سرم را افزایش دهد. سیستم آلفا-۲ آدرنرژیک ممکن است در این عملکرد لینالول دخالت داشته باشد.