دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده: (802 مشاهده)
زمینه و هدف: هدف از این تحقیق تعیین تاثیر فعالیت هوازی و ویتامین E بر حافظه فضایی و میزان بیان پروتئین کرب در بافت هیپوکامپ موشهای صحرایی دارایکمخوابی مزمن بود. روش‌ها: تعداد 56 موش صحرایی نر بالغ از نژاد آلبینو-ویستار به طور تصادفی در گروه‌ها قرار گرفتند. کمخوابی مزمن از طریق 18 ساعت محرومیت از خواب به مدت 4 هفته اعمال شد. فعالیت هوازی شامل 4 هفته دویدن بر روی تردمیل بود. ویتامین E به صورت محلول در روغن کنجد از طریق گاواژ به موشها خورانده شد. در پایان هفته چهارم، آزمون ماز آبی موریس برای سنجش یادگیری و حافظه فضایی انجام شد. برای اندازه‌گیری میزان بیان پروتئین کرب در هیپوکامپ از تکنیک وسترن بلات استفاده شد. برای آنالیز داده‌های مربوط به اکتساب در ماز آبی موریس، از آزمون آنالیز واریانس مرکب (3 × 5) و برای آنالیز داده‌های مربوط به کاوش در ماز آبی موریس و میزان بیان پروتئین کرِب از آنالیز واریانس یک‌سویه استفاده شد. از آزمون‌های تعقیبی بونفرونی و توکی به ترتیب برای مقایسه‌های درون گروهی و بین‌گروهی استفاده شد. یافته‌ها: کمخوابی مزمن تاثیر مخرب معنی‌داری بر عملکرد حافظه در مرحله اکتساب و آزمون کاوش و همچنین بیان کرب داشت (0/05˂ p). ویتامین E تاثیر معنی‌داری بر حافظه فضایی و بیان پروتئین کرب در موشهای با کمخوابی مزمن نداشت. فعالیت هوازی با تاثیر معنی‌داری که بر عملکرد حافظه در مرحله اکتساب و آزمون کاوش و بیان پروتئین کرب موشهای با کمخوابی مزمن داشت (0/05˂ p)، باعث جبران اثرات مخرب کمخوابی شد. همراه شدن ویتامین E با فعالیت هوازی بر میزان بیان پروتئین کرب موشهای با کمخوابی مزمن تاثیر معنی‌داری داشت (05/0 > p) اما در آزمون رفتاری تاثیری بیشتر از فعالیت هوازی نشان نداد (0/05< p). نتیجه‌گیری: یک دوره فعالیت هوازی تاثیر مخرب کمخوابی بر یادگیری و حافظه فضایی در موشها را جلوگیری میکند. تجویز ویتامین E به تنهایی تاثیری بر اختلال حافظه و یادگیری ناشی از کمخوابی ندارد و اثرات مفید فعالیت ورزشی را نیز افزایش نمی‌دهد.
